ست تزریق یا ست سرم در اصل واسطه‌ای است بین کیسه خون یا سرم و هرگونه بازنگهدارنده رگ مانند آنژیوکت، اسکالپ وین و … که وظیفه انتقال مایع از کیسه حاوی مایع به محل تزریق را بر عهده دارد.

اجزای تشکیل‌دهنده ست تزریق

• سرسوزن یا سوراخ کن کیسه مایع

قسمتی که وارد کیسه مایع می‌شود و جریان را به داخل محفظه سرم هدایت می‌کند.

• محفظه سرم (محفظه قطره)

این قسمت دقیقاً در زیر کیسه قرار گرفته و می‌توان قطرات مایع که از کیسه وارد آن می‌شوند را مشاهده کرد. به کمک این قطرات و شمارش آنها می‌توان سرعت تزریق را نیز محاسبه کرد. محفظه قطره بهتر است همواره تا نیمه پر باشد. اگر محفظه بیش از حد پر شود امکان مشاهده قطرات و اندازه‌گیری سرعت وجود ندارد و اگر محفظه بیش از حد خالی باشد امکان انتقال هوا به داخل تیوب وجود دارد که ممکن است باعث انسداد رگ‌ها و حتی ایست قلبی شود.

حال چگونه سرعت تزریق را اندازه بگیریم؟

واحد اندازه‌گیری سرعت تزریق gtt/min بوده که در اصل همان تعداد قطره بر دقیقه است، یعنی به راحتی می‌توان با شمارش تعداد قطرات وارد شده به محفظه در یک دقیقه سرعت تزریق را محاسبه کرد.

• تیوب یا لوله تزریق

اتصال بین کیسه خون و محل تزریق و تمامی اجزای ست تزریق را بر عهده دارد.

• گیره غلتکی

این قسمت وظیفه کنترل میزان مایع تزریقی را بر عهده دارد و در اصل سرعت تزریق را تنظیم می‌کند. با چرخاندن غلتک به یک سمت فشار وارده بر لوله زیاد شده و مجرای لوله تنگ‌تر و سرعت تزریق کم می‌شود. با چرخاندن غلتک به سمت دیگر مجرای لوله بازتر شده و سرعت تزریق بالا می‌رود. دقت شود که حتماً قبل از اتصال سرسوزن به کیسه مایع گیره غلتکی بطور کامل بسته باشد تا امکان انتقال هوا به داخل لوله وجود نداشته باشد.

• گیره اسلایدی

این قسمت ممکن است در بسیاری از ست سرم‌ها وجود نداشته باشد. از این قسمت برای بستن جریان بدون بر هم زدن سرعت تزریق استفاده می‌شود. در واقع هنگامی که می‌خواهیم جریان را بطور لحظه‌ای قطع کنیم و قصد بر هم زدن سرعت تزریق را نداریم از این قطعه استفاده می کنیم.

• درگاه تزریق (پورت تزریق)

درگاه تزریق بخشی است که اجازه ورود مایعات خارجی به جریان را می‌دهد. ست سرم‌ها معمولاً دو درگاه تزریق دارند. یکی روی کیسه مایع و دیگری زیر محفظه سرم. هنگامی که می‌خواهیم مایع خارجی را به همراه مایع داخل کیسه ترکیب کنیم و انتقال دهیم از درگاه روی کیسه برای تزریق مایع استفاده می‌کنیم و اگر بخواهیم مایع خارجی را بصورت جداگانه وارد بدن کنیم از درگاه زیر محفظه سرم استفاده می‌شود.