مهم‌ترین فواید حجامت، درمانی یا غیر درمانی؟
حجامت یک روش سنتی درمان است که از زمان‌های گذشته در سراسر دنیا، رواج داشته است.
بسیاری از متخصصان معتقدند که این نوع از درمان در خود تنظیمی عملکرد بدن انسان نقش دارد، موضوعی که هرگز با روش‌های دیگر، جایگزین نمی‌شود.
امروزه افراد زیادی از این روش استفاده می‌کنند و تجویز این شیوه درمانی بسیار رایج است، بنابراین نظرات متفاوتی نیز در مورد اثربخشی آن، مطرح می‌شود.
مقاله زیر به حجامت، انواع و مزایای آن می‌پردازد و به شما در انتخاب یاعدم انتخاب این روش، دیدی کلی می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با این روش درمانی جالب، همراه این مقاله باشید.
حجامت در طب سنتی به چه معناست؟
حجامت؛ نوعی درمان جایگزین است که از کشور چین آغاز شده است. در این روش درمانگر معمولا فنجانی را برای چند دقیقه بر روی پوست و برای ایجاد مکش قرار می‌دهد. این نوع مکش، می‌تواند باعث بهبودی جریان خون شود. فنجان‌های مورد استفاده، از مواد مختلفی مانند شیشه، بامبو، ظروف سفالی و سیلیکون ساخته می‌شوذ.
بسیاری از طرفداران این روش، ادعا می‌کنند که این مکش به تسهیل جریان «چی» در بدن کمک می‌کند. چی واژه‌ای چینی به معنی «نیروی زندگی» است. به همین دلیل است که اگر روزی شنیدید که حجامت در لندن یا حجامت در ترکیه از روش‌های رایج درمان است، اصلا تعجب نکنید، چرا که بیشتر افراد به دنبال همین نیروی زندگی هستند.
این روش اگر چه بسیار رایج است، اما موضوع جدیدی نیست. قدمت این روش درمان به فرهنگ‌های مصر باستان، چین و خاورمیانه برمی گردد. همچنین یکی از قدیمی‌ترین کتاب‌های درسی پزشکی در جهان؛ پاپیروس ایبرس، نحوه استفاده مصریان باستان از حجامت درمانی را در سال ۱۵۵۰ قبل از میلاد توصیف می‌کند.
فواید حجامت چیست؟
جالب است بدانید که بیشترین کاربرد انواع حجامت در پروسه بعد از بیماری‌ها است و با مکانیسم‌های متفاوتی ازجمله تنظیم سیستم ایمنی، موجب پیشگیری ازبیماری‌ها می‌شود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که کاربرد حجامت فقط برای درمان بیماری‌ها نیست.
متخصصین حجامت ادعا می‌کنند که این شیوه با ایجاد انباشت خون یا بندآوری خون در اطراف پوست، عمل می‌کند. یعنی حجامت، جریان خون بدن فرد را در زیر کاپ‌ها، افزایش یا کاهش می‌دهد. خیلی از پزشکان، حجامت را به عنوان درمانی مکمل معرفی می‌کنند، یعنی حجامت می‌تواند بخشی از پروتکل درمان در علم پزشکی باشد و اثر خود را داشته باشد.
در منابع طب اسلامی و طب سنتی، حجامت به عنوان یکی از ارکان مهم درمان، شناخته شده است و بیماری‌های مختلفی را درمان می‌کند.
البته، در منابع طب اسلامی به شکل اختصاصی و پیشگیرانه، به عنوان درمان همه بیماری‌ها معرفی شده است و درمورد بیماری‌های خاص، به درمان همه بیماری‌های ناشی از غلبه خون گفته شده است.
به طور کلی، حجامت فواید متعددی دارد از جمله: تسکین درد، التهاب، جریان خون، آرامش و سلامتی و به عنوان نوعی ماساژ در بافت‌های عمیق و…
روش‌های مختلف حجامت در طب سنتی
روش‌های مختلف برای حجامت وجود دارد، از جمله:
- خشک
- مرطوب
در هر دو روش حجامت، درمانگر ماده‌ای قابل اشتعال مانند الکل، گیاهان یا کاغذ را در یک فنجان قرار می‌دهد و آن را آتش می‌زند. با خاموش شدن آتش، فنجان مورد نظر را به صورت وارونه بر روی پوست می‌گذارند
حجامت با روش خشک
در روش خشک، خونی از بدن خارج نمی‌شود، بلکه تنها عمل مکش (Suction) روی پوست انجام می‌شود. با سرد شدن هوای داخل فنجان، خلایی ایجاد می‌شود و این موضوع باعث می‌شود که با گسترش رگ‌های خونی، پوست شخص بالا رفته و قرمز شود. فنجان را به صورت کلی تا ۳ دقیقه در جای مورد نظر باقی می‌گذارند.
در نسخه مدرن حجامت از پمپ لاستیکی به جای آتش برای ایجاد خلا درون فنجان استفاده می‌شود. گاهی اوقات درمانگران از فنجان‌های سیلیکونی نیز استفاده می‌کنند که باعث حرکت راحت‌تر از یک قسمت پوست به قسمت دیگر می‌شود و اثری شبیه به ماساژ دارد.
حجامت با روش مرطوب
حجامت مرطوب با حدود ۳ دقیقه گذاشتن فنجان در محل، مکش ملایمی ایجاد می‌کند. سپس درمانگر فنجان را برداشته و با استفاده از چاقوی جراحی کوچک، بریدگی‌های سبک و ریزی را بر روی پوست شخص ایجاد می‌کند. پس از آن، مکش دوم ایجاد می‌شود تا مقدار کمی خون خارج شود.
درمان از طریق حجامت در اولین جلسه، ممکن است با ۳-۵ فنجان انجام شود یا ممکن است فقط یکی را امتحان کنید تا ببینید شرایط چطور پیش می‌رود. البته، تست کردن بیش از ۵-۷ فنجان به ندرت اتفاق می‌افتد.
بعد از این روش درمانی، ممکن است برای جلوگیری از عفونت، یک پماد و بانداژ آنتی بیوتیک دریافت کنید. توجه کنید که ظرف ۱۰ روز پوست شما باید مانند قبل طبیعی به نظر برسد.
طرفداران حجامت درمانی معتقدند که حجامت مرطوب، مواد مضر و سموم را از بدن خارج می‌کند تا باعث بهبودی شود، البته این نظریه هنوز ثابت نشده است.
بعضی افراد از روش «حجامت سوزن» درمان می‌شوند که در آن درمانگر ابتدا سوزن‌های طب سوزنی را وارد می‌کند و سپس فنجان‌هایی را روی آن‌ها قرار می‌دهد.
انواع حجامت و روش‌های آن
انواع معمول حجامت براساس اعضای بدن عبارتند از:
حجامت عام:
در این نوع حجامت، محل انجام حجامت بین دو کتف، حدود مهره‌های سوم سینه‌ای تا مهره پنجم سینه‌ای را شامل می‌شود. در طب اسلامی و احادیث و روایات از حجامت عام با عنون حجامت نافع یاد شده است.
حجامت صورت:
اساس کار حجامت صورت مانند حجامت بدن است. اگرچه در برخی موارد با یکدیگر فرق دارند، اما شباهت‌های زیادی نیز دارند. کاپ‌های استفاده شده در حجامت صورت، معمولا نرم‌تر و کوچک‌تر هستند.
این کاپ‌ها به آرامی پوست صورت را به داخل می‌کشند. این عمل باعث می‌شود که جریان خون در پوست صورت افزایش یابد و باعث جوان‌سازی پوست صورت شود.
حجامت سر:
محل این حجامت یک وجب شخص حجامت شونده از نوک بینی تا فرق سر او است. در نوع حجامت سر، فرد باید چهار زانو بنشیند. در روایات به این نوع حجامت «حجامت نجات بخش» می‌گویند.
حجامت ساکرال:
این حجامت در گودی کمر، حدود مهره S۱ انجام می‌شود و در روایات با نام (حجامت رهاننده) نام برده شده است. حجامت ساکرال (حجامت کمر) معروف به حجامت رهاننده که با نام‌های حجامت پهنه، حجامت قطن، حجامت سه بند، حجامت چهاربند، حجامت بین الورکین، حجامت چمابند نیز شناخته می‌شود، نوعی حجامت تخصصی است که فواید بسیاری دارد. پس بهتر است به شکل صحیح و توسط افراد با تجربه و مسلط بر طب سنتی انجام شود.
حجامت گودی کمر در ناحیه لمبور ساکرال مقابل مهره ۴ و ۵ کمر و ۱ ساکرال انجام می‌شود.
حجامت ساقین:
حجامت ساقین هم از حجامت‌های اندام تحتانی است که در ناحیه پشت هر دو ساق پا به فاصله یک وجب دست هر کس برای پای خودش از قوزک پا به سوی برجستگی پشت ساق پا و به عبارتی ۴ انگشت باز (وجب کوچک) از زیر زانو و روی عضلات پشت ساق انجام می‌شود.
حجامت پشت گوش:
حجامت پشت گوش روی برجستگی استخوان پشت گوش‌ها معروف به استخوان ماستوئید در هر دو طرف سر انجام می‌شود و به همین خاطر به حجامت ماستوئید نیز معروف است.